لوله تیوب عمدتا زمانی مورد استفاده قرار میگیرند که فشار، دما و جریان سیال به حداکثر خود برسد. همچنین، در صورت نیاز به انتقال حرارت، از تیوب استفاده میشود. کاربردهای اصلی این محصول شامل بویلر، مبدل حرارتی و کورههای نفتی میشود. برای انتخاب صحیح تیوب و لوله، آشنایی با استانداردها و روش های آزمایش لوله تیوب ضروری است. فراگیری دانش مرتبط با مشخصات تیوب و لوله به شما کمک عالی در راهنمای خرید این محصولات خواهد کرد. اطلاعات دقیق در این زمینه، اهمیت بهتری به تصمیمگیری در خرید لوله و تیوب اضافه میکند.
مشخصههای اصلی لولههای تیوب
تیوبها دارای ویژگی منحصر به فردی به نام یکسانی قطر اسمی و قطر خارجی هستند. به عبارت دیگر، تیوب با قطر اسمی 2 اینچ، دارای قطر خارجی نیز 2 اینچ میباشد. ضخامت این تیوبها با استفاده از کلاسه BWG تعیین میشود، که دامنه گیج از 00 تا 36 میرسد. هرچه عدد BWG بیشتر باشد، ضخامت تیوب کمتر خواهد بود. به عنوان مثال، گیج 36 دارای ضخامت mm0.1 است.
لازم به ذکر است که BWG مستقل از قطر تیوب است. به عبارت دیگر، تیوبهای با قطرهای مختلف، اگر همگی دارای BWG یکسان باشند، ضخامت یکسانی نیز خواهند داشت. قطر خارجی تیوب، به عنوان مثال OD پایپ، ثابت است و با افزایش ضخامت تیوب، قطر داخلی آن کاهش مییابد.
انواع استاندارد موجود در تیوب ها
استانداردهای مختلف در تولید تیوبها به منظور تامین ویژگیهای متفاوت برای مصارف مختلف و با توجه به شرایط محیطی متفاوت وجود دارند. استاندارد ASTM A178 یکی از این استانداردهاست که برای تیوبهای با درز جوشکاری قوسی الکتریکی بهکار میرود. این تیوبها عمدتا در شرایط دمای جوش و فوق بالا مورد استفاده قرار میگیرند.
- استاندارد ASTM A179 نیز برای تولید تیوبهای بدون درز جوش و تیوبهای نورد سرد بهکار میرود. این تیوبها به دلیل عدم وجود درز جوش، در برخی از کاربردها که نیاز به استحکام و یکنواختی بالاست، انتخاب میشوند.
- استاندارد ASTM A192 مختص تیوبهای دمای جوش و خدمات با دمای بالا میباشد. این تیوبها بهویژه در ساخت مبدلهای حرارتی و تجهیزات با محیطهای دمایی بالا بهکار میروند.
- استاندارد ASTM A209 برای ساخت تیوبهای بدون درز آلیاژی و دمای فوق بالا مورد استفاده قرار میگیرد. این تیوبها از آلیاژهای خاص تشکیل شدهاند که مقاومت بالایی در برابر دماهای بسیار بالا دارند.
- استاندارد ASTM A210 به منظور ساخت تیوبهای با کربن متوسط و دماهای زیاد بهکار میرود. این تیوبها در انتقال حرارت و تجهیزات با دماهای متوسط تا زیاد استفاده میشوند.
استفاده از استانداردهای مختلف در تولید تیوبها امکان انتخاب بهترین نوع تیوب برای هر نوع کاربرد و شرایط محیطی را فراهم میکند و اطمینان از عملکرد و کارایی بهتر تیوبها را ایجاد میکند.
استانداردهای ضخامت تیوب
جدول ضخامت تیوب یکی از مهمترین ملاحظات در انتخاب و استفاده از تیوبهاست. در اینجا، قطر اسمی تیوبها به طور معمول با قطر خارجی موجود در این مقاطع همارز است، به این ترتیب که تطابق این دو ابعاد به یکسان اطمینان از دقت در اندازهگیری و انتخاب تیوب میدهد.
- حروف اختصاری BWG یا Birmingham Wire Gauge نشانگر کلاسه ضخامت تیوبهاست. این کلاسه به ما کمک میکند تا ضخامت تیوب را با دقت مشخص کنیم. از 0.1 میلیمتر به عنوان کمترین ضخامت تیوب استفاده میشود، در حالی که بیشترین ضخامت آن تا 9 میلیمتر ممکن است.
- در این مقاطع، گیج تیوب با ضخامت تیوب رابطه عکس دارد؛ به عبارت دیگر، با افزایش عدد BWG، ضخامت تیوب کاهش مییابد. این ویژگی مهمی است که در انتخاب تیوب برای کاربردهای مختلف بسیار تاثیرگذار است.
- BWG مستقل از قطر تیوبهاست، به این معنا که چندین تیوب با قطرهای متفاوت، اگر همگی دارای BWG یکسان باشند، ضخامت آنها نیز یکسان خواهد بود. این امکان را به ما میدهد که با توجه به نیازهای مختلف، تیوبهای با قطرهای متنوع را با یکسانسازی BWG انتخاب کنیم.
OD یا قطر خارجی در تیوبها، همانند لولهها، ثابت است. این ویژگی نیز به ما امکان میدهد با اطمینان از ثبات اندازهگیریها و کارکرد بهتر تیوبها استفاده کنیم.
روش های آزمایش لوله های تیوب
آزمون نشتی شار مغناطیسی (MFL) یک تکنیک کاربردی است که به منظور بازرسی لولهها و تیوبهای ساخته شده از مواد آهنی و کربن استیل به کار میرود. این روش، به دلیل محدودیتهای اندازهگیری ابعاد عیب در خود، معمولاً با روشهای دیگر ترکیب و به عنوان روش مکمل مورد استفاده قرار میگیرد.
روش MFL به خصوص حساس به عیوبی مانند حفره و شیار است که میتواند حفرات داخلی و خارجی را شناسایی کند. بسته به نوع پراب MFL، این روش میتواند تفاوتها را بین عیوب داخلی و خارجی نشان دهد و همچنین تغییرات ضخامت داخلی لوله را به دلیل از بین رفتن جداره لوله تشخیص دهد. برای این تفکیک بین عیوب داخلی و خارجی، پراب نیاز به تجهیز به کویل ثانویه و سنسور Hall-effect دارد.
پراب MFL دارای یک آهنربای دائمی است که شار مغناطیسی را در یک ناحیه از جداره لوله ایجاد میکند. در صورت وجود عیب در ناحیه مغناطیسی، این عیوب بر شدت میدان تاثیر میگذارند و منجر به نشتی در شار مغناطیسی میشوند. این نشتی توسط کویلها و سنسورهای Hall-effect درون پراب تقویت و شناسایی میشود.
اندازه و محل نشتی میدان به شکل، ابعاد و موقعیت عیوب وابسته است و در زمان حرکت پراب به سمت خود اندازهگیری میشود. سیگنالهای حاصله، میزان نشتی میدان و مکان عیوب را نمایان میسازند و این اطلاعات به وسیله کامپیوتر تحلیل شده و وضعیت لوله را نشان میدهد.
از مزایای این روش میتوان به حساسیت به عیوب pitting در فولادهای کربنی، تشخیص عیوب داخلی و خارجی و شناسایی ترکهای محیطی در تیوب اشاره کرد. این روش علاوه بر سرعت بالا، قابلیت بازرسی سطوح با پوشش تا ضخامت ۶ میلیمتر بدون تماس را دارد.
سخن پایانی
استانداردها و روشهای آزمایش لولهها و تیوبها از اهمیت بسزایی برخوردارند. این استانداردها، شیوهنامهها و روشها، از جمله آزمون نشتی شار مغناطیسی (MFL)، اطمینان از کیفیت و ایمنی این تجهیزات را فراهم میکنند. آزمایشات با تکنیکهای مختلف از جمله MFL، باعث تشخیص دقیق عیوب داخلی و خارجی، ترکها و کاهش ضخامت میشوند.