لوله اینچی چیست؟
معمولا انواع لوله استیل توسط سایز قطر خارجی، ضخامت دیواره لوله و شاخص API دسته بندی می شوند. از لحاظ طولی لوله ها دارای ابعاد مختلف هستند و از نظر ضخامت و قطر داخلی نیز سایزهای متنوعی دارند. لوله اینچی در اندازه های متفاوت برای کاربردهای گوناگون تولید می شود در این مطلب به صورت مختصر با این لوله‌ها آشنا می شویم.
اندازه اسمی لوله اینچی چیست؟
برای نمایش لوله ها در سیستم یکای بریتانیایی از اندازه اسمی به صورت عدد استفاده می شود؛ در استاندارد سایز لوله اینچیNPS به عنوان علامت اختصاری عدد اندازه اسمی کاربرد دارد. زمانی که اندازه اسمی لوله با عبارت nominal درج شده باشد به این معنی که نوع لوله مشخص نیست و لوله بدون بُعد می باشد. یک لوله فولادی دارای اندازه اسمی 2 اینچ در انواع مختلفی تولید می شود که قطر خارجی تمام آن ها 2اینچ است.
جدول اینچ انواع لوله ها
در جدول زیر قطر اسمی معادل NPS در سیستم های بین المللی و اروپایی آورده شده است که مقادیر استاندارد سایز لوله ها را در سیستم بریتانیایی و متریک نشان می دهد.
روش محاسبه قطر لوله اینچی
برای محاسبه سایز لوله اینچی باید توجه کرد که از عدد NPS برای قطر خارجی لوله استفاده می شود. این عدد بر حسب واحد اینچ‌بوده و کوچکتر یا مساوی قطر خارجی است؛ به طوری که NPS رُند شده بیان‌کننده اندازه قطر خارجی لوله می باشد. برای مثال نحوه تشخیص سایز لوله 12اینچ یا NPS12 با قطر خارجی 12.750 میلی متر به این صورت است که عدد 12.750 رُند‌شده و به شکل NPS 12 بیان می شود. برای اندازه سایر سایزهای لوله اینچی عدد قطر خارجی رند می شود تا NPS آن به دست آید؛ همچنین برای اندازه‌های بیشتر یا مساوی 14اینچ، قطر خارجی و عدد NPS با هم برابر هستند.
جدول سایز لوله ها بر حسب اینچ و میلیمتر براساس ضخامت
برای انتخاب بهترین لوله اینچی علاوه بر اندازه قطرلوله نیاز به اطلاعاتی در مورد ضخامت‌لوله نیز می باشد. شیوه وزنی یا عدد اسکجول از جمله روش‌های بیان ضخامت لوله است؛ در این روش ضخامت لوله در سه گروه STD دیواره استاندارد، XS دیواره ضخیم و XXS دیواره با ضخامت مضاعف در نظر گرفته‌می شود. همچنین تولید لوله ها بر حسب یکی از این روش ها یا ترکیبی از آن‌ها انجام می گیرد. امروزه شیوه وزنی برای محاسبه و تشخیص سایز لوله ها کاربرد دارد. در جدول زیر سایز لوله‌ها بر حسب‌اینچ و میلی متر با توجه به روش وزنی آورده‌شده‌اند.
اندازه انواع لوله اینچی
انواع لوله اینچی دارای مقاطع دایره‌ای، مستطیل، بیضی و مربع هستند که لوله‌های با مقطع دایره ای بیشترین کاربرد را دارند و خیلی کم از لوله های با دیگر مقاطع استفاده می شود. لوله‌های اینچی که معمولا مورد استفاده قرار می گیرند بر حسب اینچ به صورت 1/8، 1/4، 3/8، 1/2، 3/4، 1، 1/4 1، 1/2 1، 2، 1/2 2، 3، 1/2 3، 4، 5، 6، 8، 10، 12، 14، 16، 18، 20، 24اینچ هستند.
لوله های با قطر بالاتر برای قسمت هایی از نیروگاه یا کارخانجات سیمان کاربرد دارند؛ بنابراین انواع لوله اینچی با قطرهای بیشتر از 24اینچ در سایزهای 36 تا 120اینچ و بیشتر نیز تولید می شوند. معمولا از لوله های با سایزهای 1/4، 3/8، 11/27 در خطوط مربوط به تجهیزات ابزار دقیق و آزمایشگاهی استفاده می کنند و لوله‌های‌اینچی سایز 1/4 1، 1/2 2، 1/2 3، 5 کاربرد کمتری دارند. لوله 2.1اینچ در لوله کشی جانبی پمپ ها و به طور گسترده برای Steam tracing استفاده می شود.
جنس انواع لوله اینچی
از لحاظ مقاومت لوله و عمر کارکرد آن انتخاب جنس لوله یک فاکتور با اهمیت محسوب می شود. جنس این لوله ها از فولاد، فولادهای آلیاژی، مس، آلومینیوم، برنج، مواد پلیمری و پلاستیک مانند PVC می باشد. مهم‌ترین استانداردها برای انتخاب جنس لوله اینچی API و AST هستند؛ هر چه استانداردهای دیگری نیز برای این لوله‌ها وجود دارد.
جمع بندی
لوله اینچی در انواع مختلف و سایزهای متفاوت تولید می شود که بسته‌به ویژگی هایی که دارند می توانند در کاربردهای گوناگون استفاده‌شوند. در این مقاله به معرفی انواع سایز این لوله ها و جنس و ضخامت آن ها پرداخته‌شد.
