لیست فلزات مقاوم به خوردگی
با پیشرفت تکنولوژی آزمایشگاهی، فلزات مقاوم به خوردگی تولید شدند تا در صنایع مختلف مورد استفاده قرار بگیرند و مشکلات ناشی اکسید شدن یا خوردگی فلزات را کاهش دهند. فلزات پیش از مقاوم سازی، در برابر اکسیژن موجود در هوا آسیب پذیر هستند و دچار زنگ زدگی می شوند. به طور معمول زنگ زدگی یک لایه ضخیم نارنجی یا قهوه ای رنگ روی فلزات است که اکسید آهن نامیده می شود و برای قطعاتی که از فلز ساخته می شوند، مشکلات متعددی را به وجود می آورد.
از دیگر مشکلات فلزات، آسیب دیدن در برابر مواد شیمیایی خشن صنعتی و اسید ها است. اگر فلز در مجاورت مواد خورنده قرار داشته باشد، دچار خوردگی می شود و آسیب دیدن آن تا زمانی ادامه پیدا می کند که فلز کاملاً متلاشی شود و از بین برود. در شرایطی که این اتفاق برای یک قطعه صنعتی بیفتد، تمام سیستم با مشکل مواجه می شود.
فولاد ضد زنگ مقاوم در برابر اکسید شدن
فولاد از آهن و کروم تولید می شود که هر دو فلز در برابر اکسیژن آسیب پذیر هستند و دچار زنگ زدگی می شوند. برای مقاوم سازی فولاد فلزاتی مانند مولبیدن و نیکل به سایر آلیاژ های فولاد اضافه می شوند و فلزی مقاوم تر می سازند.
با اینکه ترکیب جدید نسبت به آهن و کروم خالص مقاومت بیشتری در برابر اکسید شدن خواهد داشت؛ اما هنوز سرعت زنگ زدگی بالایی دارد. یک لایه کروم اکسید‌شده روی فولاد را می پوشاند و نقش عایق را ایفا می کند. از آن جایی که کروم اکسید‌شده تمایلی به واکنش با اکسیژن ندارد، فولاد خاصیت ضد زنگ بودن پیدا می کند.
وزن سبک به همراه مقاومت بالا
فلزاتی که برای ساخت تجهیزات صنعتی، سازه های ساختمانی یا دیگر قطعات کاربردی استفاده می شوند، باید وزنی سبک داشته باشند. آلومینیوم فلزی سبک است که برای تولید قطعات در هواپیما، خودرو، دوچرخه یا سایر لوازم استفاده می شود.
آلومینیوم نرم است و برای جلوگیری از تغییر شکل آن، مقداری آلیاژ آهن به ترکیب اضافه می شود. هر دو فلز آهن و آلومینیوم در برابر آب و هوا آسیب پذیر هستند و دچار زنگ زدگی می شوند. برای حل این مشکل لایه ای از آلومینیوم اکسید‌شده روی ترکیب فلزات آهن و آلومینیوم را می پوشاند و خاصیت ضد زنگ بودن به قطعات می بخشد.
مقاومت طبیعی فلزات برای جلوگیری زنگ زدگی
برخی فلزات مانند برنز، برنج و مس به طور طبیعی مقاومت بیشتری در برابر اکسید شدن از خود نشان می دهند و دیر تر دچار خوردگی می شوند. در میان این فلزات، برنز که از ترکیب مس و قلع به دست می آید، بیشترین مقاومت را دارد.
بعد از برنز، برنج می تواند انتخابی مناسب برای ایجاد یک لایه محافظتی و ضد زنگ باشد. در نهایت مس که قیمت مناسبی نسب به سایر فلزات دارد، با داشتن تمایل کم برای ترکیب شدن با اکسیژن، در برابر اکسید شدن مقاومت می کند و در سازه های ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرد.
محصولی جدید برای پیشگیری از خوردگی
فولاد گالوانیزه محصولی جدید در بازار فلزات است که با مقاومت بالا در برابر اکسید شدن شناخته می شود و زمان زیادی نیاز خواهد بود تا این فلز دچار زنگ زدگی شود. برای ساخت فلز گالوانیزه روکشی از کربن روی آهن قرار می گیرد تا آن را در برابر اکسید شدن مقاوم کند. جایگزین کردن فولاد گالوانیزه با فلزاتی که باید در مجاورت هوای یا آب قرار داشته باشند، عمر سیستم یا سازه را افزایش می دهد و برای مدتی طولانی کارایی اولیه آن را حفظ می کند.
فلزی گران، چکش خوار و قوی
پلاتین یکی از قوی ترین فلزات در برابر خوردگی و آسیب است که هزینه بالایی دارد و به طور معمول در صنایع کاربرد خاصی نخواهد داشت. پلاتین در مجاورت آب یا هوا دچار تغییر رنگ، زنگ زدگی یا خوردگی نمی شود. از دیگر مزیت های آن حفظ شفافیت و کدر نشدن است که به حفظ ظاهر فلز کمک می کند. با اینکه پلاتین فلزی مقاوم است؛ اما چکش خوار بودن آن به شکل دهی بهتر قطعات ساخته‌شده با پلاتین کمک می کند.
کلام پایانی
استفاده از فلزات مقاوم به خوردگی باعث می شود که مواد شیمیایی خشن صنعتی، اسید ها، مواد خورنده، اکسیژن هوا یا سایر مواد و ابزارآلات خشن توانایی آسیب رساندن به فلز را نداشته‌باشند. فلزات مقاوم هزینه های تعمیرات سیستم های صنعتی را کاهش می دهند و احتمال بروز خطا در عملکرد سیستم را از بین می برند. با اینکه فلزات مقاوم در برابر خوردگی مزیت های زیادی دارند، معمولاً تفاوت قیمتی قابل توجهی با فلزات معمولی نخواهند داشت و هزینه های عملیاتی را بالا نمی برند.
متشکرم؛ در جایی می‌خواندم که فلز گالوانیزه با لایه‌ای از فلز روی پوشانده شده است.