استیل داپلکس یکی از پرکاربردترین گریدهای استیل است که به خاطر ویژگیهای منحصربهفردی که دارد جزو مصالح پرکاربرد برای ساخت تجهیزات، ماشین آلات صنعتی و ساختمانها محسوب می شود. این نوع استیل که دارای ترکیباتی چون کروم، مولیبدن، نیتروژن، مس، گوگرد، کلسیم، سیلیسیم، نیکل و کربن است در صنایع مختلف کاربرد دارد. استیل داپلکس یا دوقلو روشهای جوشکاری متعددی هم دارد. افرادی که بخواهند در صنایع مختلف از این نوع فولاد استفاده کنند، باید حتماً با نحوه جوشکاری ورق استیل داپلکس آشنا باشند. برای همین ما در این نوشتار درباره روشهای متعدد جوشکاری این فولاد مطالبی را ارائه میکنیم.
بررسی ویژگی ها و روش های حرفهای جوشکاری ورق استیل داپلکس
ورق استیل داپلکس مقاومت خوبی در برابر خوردگی دارد. این استیل که استحکام و چقرمگی آن بسیار بالا است در برابر ترک خوردگی تنشی، مقاومت خوبی داشته و در محیطهای صنعتی که میزان خوردگی بالا است، مورد استفاده قرار میگیرد. ورقهای داپلکس که استیل فولادی هستند، دارای ساختار دو فازی میباشند. ۵۰% این ورقها آستنیتی است و ۵۰% دیگر فریت میباشد. این ورقها در بازار قیمتهای گوناگونی دارند و نحوه جوشکاری آن ها با یکدیگر متفاوت است. آشنایی با روشهای جوشکاری ورق استیل داپلکس کمک میکند تا بدون آسیب از این ورقها استفاده نمایید. این روشهای سنتی جوشکاری که به صورت حرفهای انجام میشوند، عبارتاند از:
1. روش جوش قوسی فلز (SMAW)
استیل داپلکس همان استیل است که دارای دو نوع بگیر و نگیر می باشد. استیلهای داپلکس بگیر، خاصیت مغناطیسی دارند. اما انواع نگیر خاصیت آهنربایی ندارند. وجود عناصری مانند کروم در این نوع استیل باعث شده تا استحکام و مقاومت بالایی داشته باشد. البته جوش پذیری این نوع استیل خیلی خوب است و میتواند تنشها و ارتعاشات زیادی را تحمل کند. همچنین این نوع استیل انبساط حرارتی پایینی داشته و در مقابل نفوذ حفرهای و خوردگی موئی خیلی مقاوم است. عملکرد قوی و استحکام این نوع استیل در برابر خوردگی یکپارچه باعث میشود تا از روش جوش قوسی فلز برای جوشکاری آن استفاده شود.
روش جوش قوسی فلز به این صورت است که برای جوشکاری از جریان مستقیم الکتریکی استفاده میشود تا یک قوس الکتریکی تولید شود. وجود قوس الکتریکی و گرما باعث میشود تا فلز ذوب شود و جوشکاری انجام شود. در صنایع از روش جوشکاری قوسی فلز برای جوشکاری ورق استیل داپلکس با حفاظت استفاده میکنند. به کار بردن استانداردها و نکات اصولی هنگام انجام این روش بسیار مهم است. چراکه جوش قوسی فلز نیاز به مهارت و تمرین زیادی دارد.
2. جوش قوسی فلز با حفاظت (SMAW)
یکی دیگر از روشهای جوشکاری ورق استیل داپلکس، جوش قوسی این فلز با حفاظت است. این روش که از سال ۱۹۵۰ میلادی تاکنون مورد استفاده قرار میگیرد، نیاز به گاز آرگون و سیم آلومینیومی دارد. در این روش گاز آرگون نقش محافظتی را به عهده دارد.
3. جوش قوسی تنگستن با گاز (GMAW)
آخرین روش جوشکاری ورق استیل داپلکس، جوش قوسی تنگستن با گاز است. این نوع روش که نوعی جوش قوس الکتریکی است با کمک الکترودهای تنگستن غیر مصرفی انجام میپذیرد. در این روش از گازهایی مانند هلیوم و آرگون برای محافظت از منطقه در حال جوش استفاده میشود. در واقع بیاثری گازهایی چون هلیوم و آرگون باعث می شود تا در برابر آلودگیها، از منطقه در حال جوش محافظت کنند. بنابراین انتخاب گاز اهمیت زیادی دارد. زیرا در فرایندهای جوشکاری MIG و TIG ترکیب صحیح گاز محافظ میتواند خطرات ناشی از جوشکاری معیوب را کاهش دهد و از حوضچه جوش در برابر آلودگیها محافظت نماید. در کل انتخاب گاز محافظ به صورت صحیح میتواند جوش را بهبود ببخشد.
نکات مهم برای جوشکاری ورق استیل داپلکس
از ورق استیل داپلکس در حوزههای مختلف و صنایع گوناگون استفاده میشود. به عنوان مثال برای ساخت آبگرمکن، مبدل حرارتی، تانکر، محفظههای تفت فشار، تجهیزات سکوهای دریایی، دستگاههای تهیه کاغذ، محفظههای مواد شیمیایی و … از فولاد داپلکس استفاده میشود. اما استفاده از این آلیاژ در صنایع گوناگون نیازمند دقت و توجه بالایی است. معمولاً از سه روش جوشکاری که در بخش پیش اشاره کردیم، برای جوش دادن این فولاد استفاده میشود. ولی یک سری نکات هم هستند که برای جوشکاری حرفهای حتماً باید به آن ها توجه کنید. این موارد عبارتاند از:
عدم تشخیص نقطه اتصال
جوش دادن دو فلز از جنس فولاد داپلکس به یکدیگر کار بسیار دشواری است. بنابراین اولین موردی که باید به آن توجه کنید این است که جوشکاری باید به شکل حرفهای باشد و محل اتصال دو فلز قابل تشخیص نباشد.
انتخاب نوع الکترود
برای داشتن جوشکاری حرفهای، استفاده از الکترود یا سیم مناسب ضروری است. یک جوشکار حرفهای باید بر اساس موقعیت استفاده و ترکیبات فولاد داپلکس، بهترین و مناسبترین نوع الکترود را انتخاب کند.
عدم تغییر خاصیت مکانیکی فلز
هنگام جوشکاری ورق استیل داپلکس خاصیت فیزیکی و مکانیکی آن باید بدون تغییر باقی بماند. درصورتیکه جوش دادن دو قطعه به یکدیگر باعث افزایش ضخامت فلز شود و خاصیتهای فیزیکی آن فلز مانند مقاومت در برابر حرارت، ضربه و کشسانی را تغییر دهد، این نوع جوشکاری مورد تائید قرار نمیگیرد و جزو جوشکاریهای بیکیفیت محسوب میشود.
کلام پایانی
جوشکاری ورق استیل داپلکس از طریق بیشتر روشهای سنتی مانند جوشکاری قوسی، زیر پودری، جوشکاری قوسی گاز تنگستن و جوشکاری قوسی با گاز محافظ انجام میشود. در این روشهای جوشکاری، فلز پر کننده باید میزان متعادلی از فریت و آستنیت باشد. جهت کسب اطلاعات دقیقتر در رابطه با نوع جوشکاری این فولاد میتوانید با کارشناسان آریا استیل جعفری تماس حاصل فرمایید.