مشخصات و ساختار ورق استیل مارتنزیتی

پروسه ساخت ورق مارتنزیتی

پروسه ساخت این نوع ورق فولادی ضد زنگ، از چند مرحله تشکیل می شود که مرحله اول آن، سرد کردن سریع محصول اولیه است. این کار سبب می شود که در ساختار آن، مولکول های درشتی به وجود بیاید و همین امر باعث شکنندگی آن می شود، بنابراین به منظور تبدیل ساختار مولکولی درشت این ورق ها به ریز ساختار و در پی آن، افزایش سختی این محصول، از فرایند بازپخت یا آنیل ‌کاری استفاده می ‌شود؛ این فرایند به دو روش قابل انجام است.

در روش اول، دمای ورق را تا رسیدن به دمای بحرانی آلیاژ افزایش می دهند و سپس به آرامی آن را سرد می کنند. روش دوم، استفاده از بازپخت یا آنیل کردن است که در این روش، به ورق فولادی، تا دمای بالاتر از نقطه بحرانی حرارت‌ دهی می ‌شود. نتیجه نهایی هر دو این روش ها، تولید محصولی با مقاومت بیشتر و شکنندگی کمتر است.

انواع ورق استیل مارتنزیتی

انواع ورق استیل ضد زنگ مارتنزیتی را با توجه به درصد کربن به کار رفته در ساختار آن، به دو دسته تقسیم بندی می کنند که عبارتند از ورق های مارتنزیتی با کربن زیاد و با کربن کم.

معمولاً میزان کربن ورق های گروه اول، بین 0.61 تا 1.5 درصد است و میزان کربن گروه دوم به حدود 0.05 تا 0.25 درصد می رسد. به همین دلیل، ورق استیل مارتنزیتی با کربن زیاد، مقاومت بیشتری دارد با این حال، در زمان فرم ‌دهی، ساختاری شکننده‌ تر خواهد داشت.
همچنین دسته بندی دیگری نیز برای این ورق ها در نظر گرفته‌شده است که بر اساس آن، ورق استیل مارتنزیتی به انواع 410، 420 و 440 تقسیم بندی می‌ شود.

ورق مارتنزیتی سری 410

به جرات می توان گفت که یکی از پرکاربردترین انواع ورق های فولادی مارتنزیتی، سری 410 این محصولات است. این نوع ورق‌ ها غالباً به منظور تولید انواع محصولات متداول از جمله پیچ و مهره، پره توربین، سرویس قاشق و چنگال، پیستون، فنر و غیره استفاده می ‌شود. هم چنین از نقطه نظر ساختار، در این محصولات در کنار آلیاژ آهن، از 11.5 تا 13.5 درصد کروم و 0.15 درصد کربن هم استفاده می شود.

ورق مارتنزیتی سری 420

از دیگر انواع ورق های ضد زنگ مارتنزیتی، سری 420 آن است. این نوع از این محصولات نیز همچون گروه پیشین، کاربردهای فراوانی دارد و در بخش های مختلفی نظیر ساخت لوازم خانگی و همین طور سازه های عظیم و حساس صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. برای ساخت ورق مارتنزیتی سری 420 از 0.3 تا 0.4 درصد کربن، 12 تا 14 درصد کروم و همین طور 0.5 درصد نیکل استفاده می شود.

ورق استیل مارتنزیتی سری 440

سری 440 ورق های استیل مارتنزیتی از دیگر انواع این محصولات محسوب می شود که دارای مقدار بیشتری از آلیاژ کروم است و این میزان تا حدود 16 تا 18 درصد هم می رسد. هم چنین در این سری از این ورق های استیل، از 0.6 تا 0.75 درصد کربن و 1 درصد منگنز استفاده می‌ شود.

لازم به ذکر است که این محصول نسبت ‌به دیگر محصولات مارتنزیتی سختی بیشتری دارد؛ با این حال، از لحاظ شکل‌پذیری، دارای قابلیت کمتری است. سری 440 ورق استیل مارتنزیتی، بیشترین کاربرد را در صنعت تولید ابزارآلات پزشکی دارد.

تفاوت انواع مختلف ورق استیل

همان طور که می دانید، ورق‌ های مارتنزیتی تنها نمونه از محصولات فولادی ضد زنگ موجود در بازار نیستند و محصولاتی همانند استیل آستنیتی و فریتی هم نمونه ‌هایی از این محصولات به شمار می روند. بدیهی است که مهم ترین وجه تمایز گروه های مختلف انواع ورق استیل فولادی در ساختار آن ‌ها است.

به طور کلی، در پروسه تولید انواع ورق های استیل از آلیاژهای مختلفی استفاده می ‌شود تا به این وسیله بتوانند قابلیت ها و  ویژگی‌ های کلی آهن بهبود یابد؛ به‌ عنوان ‌مثال، انواع ورق استیل از مقاومت و استحکام متفاوت در مقابل سایش و خوردگی برخوردار هستند.

کلام پایانی

ورق استیل مارتنزیتی، یکی از انواع بسیار پرکاربرد و متداول ورق های فولاد ضد زنگ به شمار می رود که در صنایع مختلفی به کار می رود. در این نوع ورق های فولادی، بجز آهن، از  مقادیر متفاوت آلیاژهای کروم، نیکل، منگنز، کربن و غیره استفاده می شود.
ورق استیل مارتنزیتی، دارای انواع و سری های متفاوتی است. ورق های استیل مارتنزیتی با کربن زیاد و با کربن کم و همین طور ورق های مارتنزیتی سری 410، 420 و 440 برخی از انواع این ورق های فولادی به شمار می روند.