کاربردهای ورق استیل سردکار
ورق استیل سردکار که از فولاد سردکار ساخته می‌شود، یک نوع ورق با درصد بالای کربن است که با افزودن کمی از عناصر آلیاژی از جمله تنگستن، منگنز، کروم و مولیبدن تشکیل می‌شود. این ترکیب شیمیایی باعث افزایش درجه سختی و پایداری ابعادی فولاد می‌شود، که نتیجتا مقاومت بالا در برابر ضربه و سایش ورق را حاصل دارد.
ورق استیل سردکار به دلیل مصرف در ساخت ابزارهایی با دمای سطحی کمتر از 100 تا 200 درجه سانتیگراد شناخته می‌شود. این نوع فولاد در دسته فولادهای ابزاری یا Tool steel قرار دارد و در انواع مختلف تولید می‌شود.
قبل از بحث در مورد انواع ورق استیل سردکار، مفهوم و دسته بندی فولادی که این نوع ورق‌ها را ساخته است، بسیار مهم می‌باشد.
انواع کاربردهای ورق استیل سردکار
ورق‌های استیل سردکار در انواع مختلف صنایع و کاربردها به کار می‌روند. این ورق‌ها به دلیل ویژگیهای خاص خود در امور متنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- در صنایع هوافضا، لوله‌هایی از ورق استیل سردکار برای ساخت قطعات حیاتی و مقاوم در برابر شرایط سخت هوا و فشار استفاده می‌شوند. ظروف ذخیره‌سازی و تانک‌ها نیز از این نوع ورق بهره می‌برند، زیرا استحکام و مقاومت به خوردگی آنها بسیار بالاست.
- در صنایع غذایی و آشامیدنی، تجهیزات مانند دستگاه‌های تولید و بسته‌بندی از ورق استیل سردکار استفاده می‌کنند. این ورق‌ها همچنین در تجهیزات دارویی به عنوان مواد مقاوم در برابر تاثیرات شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- در حوزه معدنی و شیمیایی، ورق‌های استیل سردکار در تجهیزات مقاوم در برابر اسیدها و بازها مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین، کارد و چنگال‌ها از این ورق‌ها ساخته می‌شوند که دارای مقاومت بالا و طول عمر طولانی هستند.
- در بخش معماری، سینک‌ها از ورق استیل سردکار ساخته می‌شوند که به دلیل ظاهر زیبا و مقاومت به خوردگی، انتخاب ایده‌آلی برای فضاهای آشپزخانه محسوب می‌شوند.
در کل، ورق‌های استیل سردکار به عنوان یک ماده متنوع و مقاوم در برابر عوامل محیطی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مشخصه اصلی ورق استیل سردکار
ورق استیل سردکار را نمی‌تواند از طریق عملیات حرارتی سخت کرد، بلکه تنها با عملیات سردکاری یا کاهش دما ممکن است استحکام آن افزایش یابد. سردکاری به شکل‌دهی فلز بدون نیاز به اعمال حرارت اشاره دارد و می‌توان این عملیات را بر روی ورق استیل سردکار انجام داد. امکان سرد شدن سریع یا خاموش کردن فلز قبل از سردکاری به این ورق این امکان را می‌دهد که به حالت اولیه آنیل بازگردانده شود.
ورق استیل نورد سرد دارای مزایای متعددی است. سطح بهبود‌یافته آن موجب افزایش سختی فولاد می‌شود، که در مقابل انتشار ترک مقاومت بهتری ایجاد می‌کند و استحکام بهتری ارائه می‌دهد. این ویژگی‌ها به ویژه در مواجهه با شرایط خاص محیطی و استفاده در برخی از صنایع حیاتی مانند هوافضا و تولید مواد غذایی از اهمیت زیادی برخوردار است.
به طور کلی، ورق استیل سردکار با توانمندی‌های سردکاری، ترکیبات سطحی بهبود یافته و استحکام افزایش یافته، به یک ماده با کاربردهای متعدد در صنایع مختلف تبدیل شده است.
انواع گریدهای فولاد سردکار
انواع مختلف فولاد سردکار:
گرید A
فولاد سردکار سخت شونده با هوا یا گرید A از جمله فولادهایی است که در ساخت ابزارهای متنوع مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع فولاد با درصد بالای کروم، در عملیات حرارت دهی کمترین اعوجاج ساختاری را از خود نشان می‌دهد و ویژگی‌هایی همچون مقاومت بالا در برابر سایش، سختی زیاد و قابلیت ماشین‌کاری بالا دارد. میان گروه D و گرید S قرار‌گرفته و در انواع مختلف A9، A10، A8، A7، A6، A4، A3، A2 تولید می‌شود.
- این نوع فولاد سردکار به عنوان مواد اصلی در ساخت انواع ابزارها مانند سنبه، میله سربی، قالب‌های کله زنی، ابزارهای برجسته کاری، چاقو، ابزارهای برش چوب و تراشکاری به کار می‌رود. هرکدام از این گریدها ویژگیهای خاص خود را دارند که باعث تنوع کاربردها می‌شود.
گرید D
فولاد سردکار نوع D یا گرید D، با درصد بالای کربن و کروم (10 تا 13 درصد)، در معرض هوا سرد می‌شود و اغلب در دسته فولادهای ضد زنگ قرار می‌گیرد. این فولاد دارای مقاومت بالا در برابر سایش است و خصوصیاتی مشابه با گرید A را داراست. این گریدها شامل D6، D3، D2 و D7 می‌شوند که D2 به عنوان پرکاربردترین آن شناخته می‌شود.
گرید O
فولاد سردکار سخت شونده با روغن یا گرید O جزو فولادهای سردکار عمومی به شمار می‌آید. این نوع فولاد دارای مقاومت بالا در برابر سایش و سختی زیاد است و بنابراین در تولید ابزارهایی همچون بوش، دریل، میله، حدیده، گیره‌های ماشین تراش و ابزارهای رزوه کردن پیچ مورد استفاده قرار می‌گیرد. گریدهای O6، O2، O1 و O7 این نوع فولاد سردکار را تشکیل می‌دهند که در دمای 800 درجه سانتیگراد سخت می‌شوند و سپس در ورغن سرد می‌شوند و در نهایت در دمای 200 درجه مجدداً حرارت می‌بینند.
سخن پایانی
ورق استیل سردکار با درصد کربن بالا و افزودن عناصر آلیاژی مانند کروم و منگنز تهیه می‌شود. این ورق به دلیل خصوصیات ذاتی خود، مانند مقاومت بالا در برابر ضربه و سایش، در صنایع مختلف به کار می‌رود. در فرایند سردکاری، بدون نیاز به حرارت، قابلیت تشکیل شکل‌دادن بالا و حفظ سختی به خوبی دارد. این ویژگی‌ها، ورق استیل سردکار را به یک ماده ایده‌آل برای ساخت ابزارهای پرکاربرد در صنایع از جمله خودروسازی، ساخت و ساز، و تولید ابزارهای برشی و فرم‌دهی تبدیل کرده است.
